Drie immense wereldproblemen die onnoemlijk lijden veroorzaken en waarmee we heden geconfronteerd worden, zijn:
1. de klimaatverandering, ook wel de klimaatontregeling of opwarming van de aarde geheten;
2. de oorlogen in het algemeen en die in Oekraïne in het bijzonder;
3. de migraties, die een gevolg zijn van beide voorgaande en van vervolging, maar ook van de armoede.
Wat staat ons, als mens en als christen, te doen?
1. Onze eigen ecologische voetafdruk verkleinen. Zes aanbevelingen:
– Pak vaker de fiets of rij elektrisch.
– Eet minder vlees.
– Shop met oog op duurzaamheid.
– Hergebruik materialen.
– Kies voor duurzame energie.
2. Conflicten zijn ‘des mensens’. Omdat onze belangen dikwijls tegenstrijdig zijn. Laten we proberen die telkens geweldloos op te lossen. Met dialoog. Waarin empathisch luisteren misschien wel het belangrijkste onderdeel is. Dit geldt op alle domeinen van ons bestaan: gezin en familie, beroepsleven, buurt, vereniging, noem maar op.
3. Hoe omgaan om met mensen die mij vreemd zijn? Hoe spreek ik over hen? Sta ik in mijn omgeving daadwerkelijk open voor mensen van een andere origine?
Deze aanbevelingen slaan telkens op het persoonlijk individuele vlak. Goed, zeer goed, maar niet voldoende. Want de oorzaken van deze problemen situeren zich op een breder, structureel vlak. En moeten dan ook op dat vlak aangepakt worden. Anders dreigen we ons te beperken tot symptoombestrijding.
1. Het besef dat de klimaatontregeling deze bredere aanpak verdient, is nu wel al een tijdlang doorgedrongen. De internationale klimaatconferenties hebben tot stevige conclusies geleid. Die dienen nu in de onderscheiden landen geïmplementeerd te worden. En daar knelt het schoentje, ook in België. Omdat ze raken aan diep ingewortelde gewoonten van onze medeburgers en van onszelf. Buigt het beleid zich daarnaar, of vaardigt het wetten uit die de noodzakelijke veranderingen tot stand brengen? De verkiezingen van 2024 zijn de ideale gelegenheid om een ommekeer te bewerken.
2. Met betrekking tot het probleem van oorlog en vrede, overheerst nog steeds een keiharde oorlogslogica. Je moet er maar een aantal commentaren omtrent de invasie van Rusland in Oekraïne op nalezen. Het lijkt wel of alleen de (bloedige) overwinning van de ene partij en de schandelijk nederlaag van de andere de enige oplossing van het conflict is. Volgt ons land kritiekloos deze logica die overheerst in de NATO? Of kunnen we een andere weg bewandelen? Het is onwaarschijnlijk dat dit een onderwerp wordt in de aanloop van de komende verkiezingen.
3. En dan de migratie. ’EU-leiders leggen miljoenen op tafel in migratiedeal met Tunesië’ koplettert de krant. En we vernemen hoe het Tunesische regime het intern helemaal niet nauw neemt met de mensenrechten. En hoe het honderden migranten dropt in afgelegen woestijngebieden zonder water, eten of een dak boven hun hoofd. De migratiedeal van Mark Rutte, Giorgia Meloni en Ursula van der Leyen lijken hieraan geen einde te willen maken. Bij ons zal migratie wél een thema worden bij de aanstaande verkiezingen. Maar in welke zin? In de richting van een menswaardig omgaan met deze mensen in nood en van een duurzame ontwikkelingssamenwerking?
Persoonlijk goed doen is altijd de specialiteit van christenen geweest. Goddank. Maar het is in deze drie materies slechts een eerste stap. Het is aan onze politici (vooral de Europese) en aan hun kiezers, om ook aan die structurele aanpak gestalte te geven.
(Rob)